W Radziejowie minęła ważna rocznica dotycząca Żydów

• 18 listopada niemieccy oprawcy nakazali Żydom w ciągu 8 dni opuścić Radziejów.

• O rocznicy przypomniał Żydowski Instytut Historyczno-Kulturalny na Twitterze

W październiku 2013 roku, mieszkańcy Radziejowa uczcili swoją żydowską spuściznę, ustanawiając głaz pamięci poświęcony żydowskim mieszkańcom miasta. Uroczystość odbyła się w bibliotece publicznej, gdzie przeprowadzono panel popularnonaukowy na temat historii Żydów w Radziejowie. Elementem tej inicjatywy było odsłonięcie tablicy z fragmentem kadyszu sierocego: „Ten, który sprawia pokój na wysokościach, niech ześle pokój dla nas i dla całego Izraela”.

Historia Żydów w Radziejowie
Radziejów ma długą i bogatą historię żydowskiego osadnictwa, sięgającą lat 30. XV wieku. Uważa się, że było to pierwsze miasto na Kujawach, do którego przybyli Żydzi. Społeczność ta doświadczyła jednak licznych wyzwań, w tym zakazu osiedlania się w mieście w XVI wieku. Odrodzenie nastąpiło na przełomie XIX i XX wieku, kiedy zbudowano synagogę, łaźnie rytualne i cmentarz. W 1921 roku Żydzi stanowili około 20% populacji Radziejowa.

Tragiczne Wydarzenia II Wojny Światowej
Los Żydów w Radziejowie dramatycznie zmienił się z wkroczeniem wojsk niemieckich. Synagogi zostały spalone, a w listopadzie 1939 roku niemieccy okupanci nakazali wszystkim Żydom opuścić miasto w ciągu 8 dni. Wiosną 1941 roku utworzono getto, a w marcu 1942 rozpoczęła się masowa eksterminacja. Ostatnia grupa żydowskich mieszkańców została wywieziona 22 kwietnia 1942 roku, najprawdopodobniej do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem.

Powojenne Losy Społeczności
Po zakończeniu wojny, niewielka liczba Żydów, którzy przetrwali okupację, wróciła do Radziejowa. Powstał tu lokalny oddział Centralnego Komitetu Żydów Polskich (CKŻP). Jednak z upadkiem CKŻP w 1949 roku, większość ocalałych Żydów zdecydowała się opuścić Polskę.

Znaczenie Głazu Pamięci
Głaz pamięci w Radziejowie nie tylko upamiętnia tragiczną historię Żydów tego miasta, ale także przypomina o znaczeniu tolerancji, pokoju i wspólnego pamiętania o przeszłości. Jest symbolem przypominającym o konieczności pamięci i przeciwdziałania zapomnieniu historii, zwłaszcza tych najbardziej bolesnych fragmentów.

[ZT]4828[/ZT]

[ZT]4827[/ZT]

[ZT]4826[/ZT]

[ZT]4825[/ZT]

[ZT]4824[/ZT]